متخصص بيماری های مغز و اعصاب يكي از رشته‌هاي تخصصي باليني پزشكي است كه به پيشگيري، تشخيص و درمان اختلالات و بيماري‌هاي مغز، نخاع، اعصاب جمجمه‌اي، اعصاب محيطي و عضلات مي‌پردازد.
تعريف تخصص: متخصص بيماری های مغز و اعصاب پزشكي است كه به پيشگيري، تشخيص و درمان اختلالات و بيماري‌هاي مغز، نخاع، اعصاب جمجمه‌اي، اعصاب محيطي و عضلات مي‌پردازد. متخصص اين رشته بايد قادر به ارزيابي، تشخيص و درمان طبي بيماري‌هاي دستگاه عصبي ـ عضلاني و عوارض عصبي ساير اختلالات طبي و جراحي باشد.
طول دوره آموزش: 4 سال
محتواي آموزشي:
وسعت رشته بيماري‌هاي مغز و اعصاب ايجاب مي‌كند دستياران اين رشته در زمينه‌هاي زير آموزش ببينند:
1ـ علوم پايه مرتبط با رشته بيماري‌هاي مغز و اعصاب
2ـ گرفتن شرح حال منظم و دقيق، انجام معاينه كامل و سازمان‌دهي و ثبت مناسب اطلاعات كسب شده
3ـ طرح تشخيص‌هاي افتراقي و برنامه درماني براساس اطلاعات كسب شده از شرح حال، معاينه و ارزيابي تشخيصي
4ـ ارزيابي، تشخيص و درمان بيماري‌هاي مغز و اعصاب بزرگسالان شامل اختلالات هشياري، شناختي، حافظه و تكلم اختلالات اعصاب كرانيال، سندرم‌هاغي ضعف عضلاني و حسي، سرگيجه و عدم تعادل، حركت‌هاي غيرطبيعي، اختلالات اتونوميك، اختلالات تكاملي و اختلالات ناشي از افزايش سن، سردرد دردهاي صورت و ستون فقرات و اندام‌ها، تشنج و سنكوپ، اختلالات خواب، بيماري‌هاي ملين‌زدا و دژنراتيو سيستم عصبي مركزي، بيماري‌هاي متابوليك و ارثي، عوارض عصبي بيماري‌هاي داخلي و جراحي، عوارض عصبي حاملگي و زايمان، اختلالات توكسيك و تغذيه‌اي، بيماري‌هاي عروق مغز و نخاع، بيماري‌هاي عفوني دستگاه عصبي، تومورها و اختلالات پارانتوپلاستيك، عوارض عصبي تروماها، بيماري‌هاي اعصاب محيطي و بيماري‌هاي عضلاني.
5 ـ ارزيابي، تشخيص و درمان بيماري‌هاي مغز و اعصاب كودكان شامل جنين‌شناسي و رشد مغز و نخاع، پلاستي سيني در سيستم عصبي مركزي، رشد و نمو طبيعي نوزاد و كودك، اصول ژنتيك، اختلالات ميتوكندريال، اختلالات كروموزمي، اختلالات حركتي، فلج مغزي، سندرم‌هاي همراه با عقب‌ماندگي ذهني، اختلالات يادگيري و رفتاري، اختلالات بينايي، اختلالات شنوايي، بيماري‌هاي متابوليك و ارثي، سندرم‌هاي عصبي ـ پوستي، سرطان سيستم عصبي كودكان، اختلالات هورموني ـ عصبي، سردرد، تشنج، اپي‌ليسي و سندرم اپي‌لپتيك، اختلالات حمله‌اي غير صرعي، اختلالات خواب، اختلالات نخاعي، اختلالات سيستم عصبي اتونوم، عفونت‌هاي سيستم عصبي، اختلالات عروق مغزي، اختلالات ماهيچه‌اي ـ عصبي، بيماري‌هاي مغز و اعصاب نوزاد و شيرخوار.
6 ـ موارد استفاده روش‌هاي آزمايشگاهي و تشخيص خاص مثل الكتروآنسفالوگرافي، سنجش هدايت جريان عصبي، الكتروميوگرافي، پتانسيل‌هاي برانگيخته بينايي، شنوايي و حسي، ساير بررسي‌هاي الكتروفيزيولوژيك نظير ENG، پلي سومنوگرافي، Brain MapLP، بررسي‌هاي آسيب‌شناسي، مطالعات راديوايزوتوپ، سي‌تي‌اسكن، MRA, MRI سونوگارفي داپلر و داپلكس عروق گردني، داپلر ترانس كرانيال، ميلوگرافي، آزمون‌هاي روانشناختي و ساير بررسي‌هاي مرتبط با رشته بيماري‌هاي مغز و اعصاب
7ـ انجام و تفسير، EMG , EEG، سنجش هدايت جريان عصبي، پتانسيل‌هاي برانگيخته بينايي، شنوايي و حسي، انجام LP و تفسير خصوصيات CSF، نمونه‌برداري عصب و عضلات اندام‌ها مطابق با اهداف آموزشي
8 ـ مناسب است انجام و تفسير بررسي‌هاي الكتروفيزيولوژيك نظير ENG، پلي سومنوگرافي، Brain Map، سونوگرافي داپلر و دايلكس عروق گردني و داپلر ترانس كرانيال جزو محتواي آموزشي باشد.
9ـ اصول پايه روانپزشكي، جنبه‌هاي روانشناختي ارتباط بيمار ـ پزشك، شناخت عوامل فردي، اجتماعي و فرهنگي مؤثر بر فرآيند بيماري و نحوه تظاهر آن و نيز موارد كاربرد و عوارض داروهاي مورد استفاده در روانپزشكي در موارد مرتبط با بيماري‌هاي مغز و اعصاب
10ـ اصول پايه توانبخشي در اختلالات و بيماري‌هاي عصبي ـ عضلاني
11ـ مسائل اخلاقي، اقتصادي ـ اجتماعي و قانوني مؤثر بر آموزش پزشكي تخصصي و چگونگي ارائه مقرون به صرفه خدمات درماني
