ارتباط درمانی ارتباطی است که بین اعضای تیم درمانی و بیمار برقرار می‌شود و در نهایت نیز هدف آن بهبود وضعیت فیزیکی و روانی بیمار است. ارتباط درمانی نکات بسیار زیادی را شامل می‌گردد و تکنیک های ارتباط درمانی موارد زیادی را دربر میگیرد.
تکنیک های ارتباط درمانی از جمله مواردی است که با وجود شرایط کنونی ما در حیطه درمان کاملا ضروری است
و این نکات باعث خواهد شد تا آرامش بیشتری را در محیط کاری تجربه نماییم. ارتباط درمانی ارتباطی است که بین اعضای تیم درمانی و بیمار برقرار می‌شود و در نهایت نیز هدف آن بهبود وضعیت فیزیکی و روانی بیمار است. ارتباط درمانی نکات بسیار زیادی را شامل می‌گردد و تکنیک های ارتباط درمانی موارد زیادی را دربر میگیرد که در قسمت زیر به تعدادی از آنها اشاره می‌نماییم.
۱)گوش دادن فعال
توانایی گوش دادن به بیماران در واقع یکی از اولین تکنیک های ارتباط درمانی است
۲)همدلی با بیمار
بین همدلی و همدردی کردن با بیمار تفاوت‌های وجود دارد که در یک مقاله جداگانه به این موضوع به صورت کامل پرداخته شده است. همدلی با بیمار بسیار موثرتر از همدردی با بیماران است و در صورت همدلی‌کردن با بیماران قادر خواهیم بود انگیزه و انرژی مثبت را به تمام بیماران منتقل نماییم این درحالی است که با همدردی چنین امری میسر نخواهد گشت.
۳)امید دادن
دادن امید و روحیه نیز می‌تواند نقش بسزایی در بهبود ارتباط با بیمار و به دنبال آن در بهبود شرایط روحی و جسمی بیمار داشته باشد البته این امر در صورتی میسر است که از دادن امید واحی به بیماران خودداری نماییم. پس دادن روحیه نیز در لیست تکنیک های ارتباط درمانی ما قرار خواهد گرفت. گاهی اوقات دادن یک خبر بد باعث خواهد شد که بیمار و خانواده او،خودشان را برای وفق دادن با این شرایط آماده نمایند و این درحالی است که در صورت کتمان نمودن آن،این قضیه به تاخیر خواهد افتاد. پس تلاش نماییم همواره امید و انگیزه حقیقی به بیمار دهیم
۴)حس شوخطبعی
داشتن حس شوخطبعی در شرایط و جایگاه مناسب می‌تواند نتایج شگفت‌انگیزی داشته باشد. اما این که در چه شرایطی شوخطبعی انجام شود و در ضمن به چه اندازه باشد،بحث جداگانه و مفصلی است. اما به صورت کلی،همواره تلاش کنیم تا یک پله از بیمار و خانواده وی با نشاط‌تر باشیم. این موضوع هم به همدلی با بیمار صدمه‌ای نخواهد رساند و هم باعث تعدیل اوضاع و شرایط خواهد گردید.
۵)لمس‌نمودن بیمار از بحث‌برانگیزترین تکنیک های ارتباط درمانی
در اکثر مقالات و منابع توصیه شده است که حتما با بیماران تماس برقرار نمایید به عنوان مثال با آنها دست دهیم و یا دست خود را روی شانه آنها قرار دهید. این درحالی است که این مطب در کشور ما و با فرهنگ ما سازگاری چندانی ندارد. به عنوان مثال در صورتی که یک بیمار خانم به مطب یک پزشک آقا مراجعه نماید مطمئنا چنین برخوردهایی بیمار را معذب و ناراضی خواهد نمود. بنابراین نمی‌توان به صورت قطعی و صددرصد از این الگوها برای برقراری ارتباط با بیمار استفاده کرد. البته در صورتی که با بیماران همجنس در ارتباط هستیم شاید این الگوها قابل استفاده باشد البته پس از رعایت تمامی نکات ایمنی. و در صورتی که با بیمار غیر همجنس نیز در ارتباط هستیم باید به شرایط موجود توجه داشته باشیم.
به عنوان مثال یکی از اساتید بخش انکولوژی در زمان برخورد با بیمار خانمی که از بیماری لنفوم رنج می‌برد و به دنبال آن از روحیه خیلی پایینی برخوردار بوددر پایان صحبتش با بیمار دست خودش را روی شانه بیمار گذاشت و گفت:
احتمال بهبودی صددرصد شما هم وجود دارد پس روحیتان را حفظ کنید.خب چنین گفت‌وگو و چنین روحیه‌ای مطمئنا در ادامه روند درمانی بیمار و همچنین در شرایط روحی بیمار تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.ولی همین عمل برای بیماران دیگر می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد.پس در این جور مواقع باید به شرایط بیماری و عقاید خود و بیمار توجه داشته باشیم.
۶)شفاف نمودن
برای شکل دهی به یک ارتباط کاربردی با بیمار نیازمند آن هستیم که شرایطی را فراهم نماییم تا بیمار به صورت کامل و دقیق از صحبت‌های ما آگاه شود. و لازمه‌ی این‌کار نیز این است که متناسب با سطح عملی بیمار موضوع را کامل شفاف نماییم. اگر احساس کردیم که بیمار هنوز متوجه نشده است دوباره توضیح دهیم. با وجود بیماران زیاد و زمان کم چرا باید چنین کاری را انجام دهیم؟
کاملا درست است که صحبت با بیمار و توضیح به صورت کامل زمان ما را به میزان زیادی خواهد گرفت ولی اگر دقیق‌تر بررسی نماییم متوجه خواهیم شد که عوارض ناشی از عدم تفهیم درست موضوعات به بیماران بسیار بیشتر از زمان لازم برای گفت‌وگو با آن‌هاست. به عنوان مثال اگر یک بیمار متوجه صحبت نشود امکان دارد چندین بار مراجعه نماید و سوال‌های متفاوتی بپرسد و در صورتی که اگر در ابتدا به آن پاسخ می‌دایم نتیجه کاملا متفاوت بود. پس تلاش کنیم موضوعات را به بیماران تفهیم نماییم.
۷)خلاصه کردن
در صورتی که در پایان صحبت،نکات مهم گفته شده در گفت‌وگو را برای بیمار خلاصه نماییم و یا اینکه از بیمار بخواهیم خلاصه صحبت‌ها را بگوید،عمل نمودن بیماران به دستورات ما و همچنین نتیجه‌بخش بودن روند درمان بیشتر خواهد بود. پس تلاش کنیم در پایان صحبت یک خلاصه‌ای از نکات مهم داشته باشم. این هفت مورد از مهم‌ترین تکنیک های ارتباط درمانی بودند که به آنها اشاره شد