شروع مصاحبه با بیمار یکی از ضروری‌ترین قسمت‌های مصاحبه با بیماران به حساب می‌آید. بر اساس مطالعات صورت گرفته مشخص شده است که بسیاری از مشکلات برقراری ارتباط در همین فاز اول رخ می‌دهد. حتی مشخص نشدن علت اصلی مراجعه بیمار،خیلی از مواقع به دلیل دست کم گرفتن اهمیت آفاز مصاحبه است. در مطالعه‌ای که بروک و کارپنتر در سال ۱۹۸۳ انجام دادند،مشخص شد که توافق نظر بین پزشک و بیمار در مورد علت اصلی مراجعه به پزشک، تنها در ۷۶ درصد مشکلات جسمی و ۶درصد مشکلات روانی وجود داشته است. بک‌‌من و فرانکل نیز در سال ۱۹۸۴ بیان کردند که پزشکان سخنان بیماران خود را در آغاز جلسه خیلی زورد قطع می‌کنند(به طور میانگین بعد از ۱۸ ثانیه بعد از اینکه بیمار شروع به صحبت می‌کند) و این امر باعث می‌شود قسمت مهمی از دغدغه‌ها بیمار بیان نشوند. همچنین در مطالعه رودز و همکاران در سال ۲۰۰۴ نشان داد دستیاران تنها در دوسوم موارد خودشان را به بیمار معرفی می‌کردند و صرفا در ۸ درصد اوقات،مقطع تحصیلی خود را ذکر می‌کردند. علی رغم اینکه پزشکان معمولا مصاحبه خود را با سوال باز شروع می‌کردند، بیماران فقط در ۲۰درصد مواقع می‌توانستند شکایت خود را بدون وفقه و کامل بیان کنند. همچنین میانگین زمان شروع مصاحبه تا قطع صحبت‌های بیمار ۱۲ ثانیه بود. از طرف دیگر،از آنجا که مصاحبه با بیمار در شرایط و جایگاه‌های مختلفی انجام می‌شود، در نگاه اول ممکن است این‌طور به نظر برسد که بسته به اینکه مصاحبه در درمانگاه عمومی، اتاق مشاوره یا بالین بیمار بستری صورت می‌گیرد،چگونگی آغاز جلسه نیز متفاوت خواهد بوداما در واقع اهداف کلی و مهارت‌های مورد نیاز در همه این موارد تا حد زیادی یکسان‌اند. بنابراین با توجه به این مقدمه طولانی می‌توان به اهمیت شروع مصاحبه در برخورد با بیماران پی‌برد.

در شروع مصاحبه با بیماران به چه نکاتی باید توجه داشته باشیم؟

۱)مرحله آماده‌سازی

۲)برقراری رابطه اولیه

۳)شناسایی علت یا علل مراجعه بیمار

مرحله آماده‌سازی در شروع مصاحبه با بیمار چیست؟

در این قسمت به زبان ساده باید تلاش کنیم تا دغدغه‌ها و مسائلی دیگری که ارتباطی به بیمار ندارند را کنار گذاریم. این مضوع تا حدود زیادی دشوار و سخت به نظر می‌رسد و مطمئنا اگر موضوع مهمی‌ پیش آمده باشد تا حدودی ذهن ما را درگیر خواهد ساخت. ولی منظور از این قسمت این است که تا جایی که امکان دارد فکر کردن در این موارد را به بعدا واگزار نماییم. به عنوان مثال یکی از بهترین روش‌های ممکن نوشتن است یعنی اگر موضوعی ما را ناراحت ساخته و یا حتی ذهن ما را تنها درگیر نموده تلاش کنیم تا آن را به صورت یک نوشته درآوریم و در فرصتی مناسب به آن بپردازیم. شاید در ابتدا راهکاری مبتدی به نظر برسد ولی حتما این موضوع را امتحان کنید تا به نتیجه بخش بودن آن دست یابید.

برقراری رابطه اولیه از ملزومات شروع مصاحبه با بیمار

۱)در ابتدا به بیمار سلام نماییم

۲)خود را معرفی کنیم

معرفی کردن برای پزشکانی که بیمار کامل وی را میشناسد امری غیرضروری خواهد بود ولی در صورتی که بیمار با یک رزیدنت و یا دانشجو در حال صحبت باشد خیلی خوب است که خود را به صورت کامل معرفی نماییم.

۳)تلاش کنیم در جریان مصاحبه با بیمار احترام و علاقه خودمان را به وی نشان دهیم و به گونه‌ای رفتار نماییم که بیمار احساس کند به وی احترام گذاشته شده است و بیماری او از نظر پزشک مهم ارزیابی شده است.

شناسایی علت مراجعه بیماران در شروع مصاحبه با بیمار چیست؟

همان طور که در مقدمه این مقاله نیز اشاره کردیم در تعداد قابل توجهی از موارد،پزشک متوجه علت اصلی مراجعه بیمار نمی‌شود و گاهی اوقات نیز علتی که در نظر گرفته است با علتی که در نظر بیمار است همخوانی ندارد. بنابراین لازم است که علت مراجعه بیمار را به صورت دقیق شناسایی نماییم.

۱)یکی از اصول مهم در این امر پرسیدن سوالات باز است.

با استفاده از سوالات باز قادر خواهیم بود تا از دیدگاه و علت مراجعه بیمار اطلاع یابیم. این درحالی است که اکثر افراد فکر می‌کنند که استفاده از سوالات باز زمان زیادی را از آن‌ها خواهد گرفت. اما واقعیت برخلاف آن است و در واقع در صورت نپرسیدن سوالات باز،زمانی که برای علت‌یابی مراجعه بیمار صرف خواهیم نمود به مراتب بیشتر از پرسیدن یک سوال است.

۲)گوش دادن صحیح

۳)گزینش کردن

یعنی اینکه پس از اطلاع یافتن از مشکلات بیمار این موضوع را به تایید بیمار برسانیم و حتی سوال نماییم که آیا مشکل دیگری نیز دارد یا خیر پس از این که به توافق در این مرحله رسیدم به مرحله آخر از شروع مصاحبه با بیمار خواهیم رسید.

۴)دستور جلسه

به این معنی که به صورت کامل برای بیمار مشخص نماییم که در این ویزیت قرار است که کارهایی را صورت دهیم. به عنوان مثال اگر بیمار سه بیماری را ذکر می‌کند در ابتدا بگوییم که در این جلسه ما به یکی از آنها می‌پردازیم و موارد بعدی را در جلسات بعدی مطرح می‌کنیم.

رعایت نکات گفته شده در شروع مصاحبه با بیمار چه کاربردی دارد؟

رعایت این اصول مطمئنا در درجه اول ما را به تشخصی کامل‌تر و صحیح‌تر سوق خواهد داد. در ضمن در صورت تکرار و تمرین قادر خواهیم بود زمان صرف شده در این گفت‌وگو را مدیریت نماییم و یک مدت زمان معقولی را به این مصاحبه اختصاص دهیم.