احتمالاً هنوز مسئولین اغلب کشورهای جهان گمان می‌کنند قادر به استفاده از واکسن کووید-۱۹ فایزر-بیونتک نیستند، به همین در دلیل صف خرید این واکسن فعلاً کشورهای صنعتی بزرگ را می‌بینیم!
واکسن فایزر-بیونتک را «تحت شرایطی» می‌توان به هر کشوری منتقل کرد؛ و «تا ۳۵ روز» با توجه به نکاتی که در ادامه می‌آید ضرورتی برای داشتن فریزر منفی ۷۰ درجۀ سانتی‌گراد (که تا ۶ ماه می‌تواند این واکسن را نگه‌داری کند) نیست.
در واقع سخت‌ترین بخش این کار، طراحی جعبۀ مخصوص بوده که توسط فایزر انجام شده.
این جعبه تا مدت معین مشکل را حل می‌کند:
اگر کشورها فریزر منفی هفتاد درجه بخرند: ۶ ماه فرصت استفاده دارند
اگر جعبۀ واکسن را باز نکنیم و تنها هر پنج روز کیسهٔ یخ خشک را تعویض کنیم تا ۳۰ روز دمای مناسب را حفظ می‌کند.
واکسن‌هایی که از حالت انجماد خارج می‌شوند تا ۵ روز در دمای ۲ تا ۸ درجهٔ سانتی‌گراد قابل نگه‌داری هستند.
(نکته مهم این‌که پس از آن‌که این واکسن از انجماد درمی‌آید دوباره نباید منجمد شود)
بنا بر این اطلاعات که توسط خود شرکت فایزر در اختیار گذاشته شده انتقال این واکسن به کشورهایی که فریزر منفی هفتاد درجهٔ سانتی‌گراد ندارند، امکان‌پذیر است و ۳۵ روز فرصت استفاده با رعایت شرایط وجود دارد. باید دید آن کشورها در آن مدت قابلیت اجرایی مناسب برای استفاده از این واکسن را دارند یا نه.
درون جعبه، ۵ سینی است که هرکدام ۱۹۵ ویال دارد. هر ویال، حاوی ۵ دوز واکسن است،
پس هر جعبه حاوی ۴۸۷۵ دوز واکسن است.
این جعبه احتمالاً حدود ۵۰۰۰ پوند قیمت دارد و بارها قابل استفاده است.
با این قیمت، تقریباً هر دوز واکسن حدود یک پوند (۱/۱ یورو یا ۱/۳۲ دلار) هزینۀ جعبه دارد که نسبت به قیمت خود واکسن زیاد نیست. قیمت هر دوز از این واکسن حدود ۲۰ دلار است.
واکسن مدرنا به دمای منفی بیست درجۀ سانتی‌گراد نیاز دارد؛ شاید برخی کشورها گمان کنند به‌جای واکسن فایزر، واکسن مدرنا را باید در برنامه بگذارند؛ اما هر دوز واکسن مدرنا حدود ۴۰ دلار قیمت دارد! که البته آن هم بی‌نیاز از جعبۀ مناسب و نکات زنجیرۀ سرد خود نیست.
در استعلام از فایزر باید قیمت را با جعبه و در صورت نیاز، کیسه‌های اضافی یخ خشک درخواست کرد.
همچنین این شرکت امکان تحویل دادن در کشور مقصد را دارد. (احتمالا به میزان تقاضا بستگی دارد)
کیسۀ یخ خشک موجود در جعبه باید هر ۵ روز عوض شود.
جعبه فقط روزی دو بار، هر بار ۶۰ تا ۹۰ ثانیه می‌تواند باز شود.
هر ویال بیرون جعبه ظرف ۳۰ دقیقه یخش باز می‌شود، بعد آن را رقیق می‌کنند و دو ساعت می‌گذارند بماند، سپس ۶ ساعت فرصت تزریق وجود دارد.
کشورها به فریزر منفی ۷۰ نیاز ندارند، به یک سیستم دقیق و سریع نیاز دارند که بتواند واکسن را با رعایت نکات لازم توزیع، حمل و استفاده کند.
ضمناً از قبل باید تکلیفش با ترخیص از گمرک هر کشور روشن باشد تا معطلی بیش از حد ایجاد نشود.
کشورها لااقل برای یادگیری هم که باشد می‌توانند تعداد کمی از این واکسن را خریداری کنند.
با توجه به اهمیت مصرف صحیح واکسن در زمان معین، باید کسانی که قرار است آن را دریافت کنند از قبل معلوم و در دسترس باشند و می‌توان با ثبت نام اولیه تعداد کافی متقاضی را مشخص کرد.
کشورهایی که در کارآزمایی بالینی واکسن شرکت داشته‌اند تجربیات خوبی دارند.
منابع
https://www.pfizer.com/news/hot-topics/covid_19_vaccine_u_s_distribution_fact_sheet
https://www.npr.org/sections/health-shots/2020/11/17/935563377/why-does-pfizers-covid-19-vaccine-need-to-be-kept-colder-than-antarctica