طبقه بندی درمانی: ضد افسردگی

طبقن بندی مصرف در حاملگی:  C

اشکال دارویی:

Tab Scored (Effexor)25- 37.5-  50- 75- 100 mg

Extrel cap (Effexor XR):37.5  - 75 – 150 mg  

فارماکوکینیک،دینامیک و مکانیسم اثر:

این دارو به خوبی جذب شده و به صورت وسیع در کبد به متابولیت های فعال خود تبدیل میشود.87٪ از دارو در ادرار یافت می شود.27٪ با پروتئین ها باند می گردند.

این دارو احتمالاً بازجذب نرونی سروتونین و نوراپی نفرین را مهار می سازدوبه طور ضعیف بر روی دوپامین تأثیر می گذارد.اثرات موسکارینی،هیستامینرژیک یاآدرنرژیک نداشته و با گیرنده های مذکور مرتبط نمی باشد.

اندیکاسیون ها،راه مصرف و دوزاژ:

پیشگیری و درمان افسردگی ماژور

به منظور درمان افسردگی در انتهای زندگی کاربرد دارد،درمان طولانی مدت اختلالات اضطراب جنرالیزه و اختلالات اضطراب اجتماعی.

اثرات نامشخص دارو

گر گرفتگی،اختلالات وسواسی – جبری،اختلالات خلقی پیش از قاعدگی(PMDD)، اختلالات استرس بعدازنروما(PTSD)، سردردودردهای نوروپاتی

افسردگی

بالغین:mg75 روزانه در دو یا سه دوز منقسم همراه با غذا،ممکن است تا mg150 روزانه افزایش یابد.در صورت نیاز می توان دوزاژ را تا mg 225روزانه افزایش داد.افزایش دوز mg75 در روز باید در فواصل زمانی صورت گیردکه کمتر از 4 روز نباشد.در صورتی که بیمار نیاز به دوزاژmg375 در روز داشته باشدلازم است در بیمارستان بستری گردد.این دوز به صورت سه دوز منقسم به بیمار داده می شود.فراورده های Extrel به صورت mg 75-5/37 خوراکی روزانه تجویز می شوند.حداکثر دوزاژ دارو mg225 در روز خواهدبود.فراورده های XR روزانه مصرف می شوند.

دوز کلیوی

بالغین:در اختلالات خفیف تا متوسط 75٪ از دوزاژ تجویز می گردد.

دوز کبدی

بالغین:در اختلالات متوسط دوز دارو به صورت خوراکی تا 50٪تجویز می شود.

گرگرفتگی

بالغین: mg5/12  دو بار در روز خوراکی  تا 4 هفته  یا mg Extrel5/37 تا 4 هفته.

کنترااندیکاسیون و موارد احتیاط:

حساسیت،اختلالات دو قطبی،بیماریهای بافت بینابینی ریوی.

احتیاط: بارداری،شیردهی،سالمندان و کودکان،بیماران مبتلا به مانیا،هیپرتانسیون،اختلالات تشنجی،MIاخیر،بیماری قلبی ـ کبدی و کلیوی،پنومونی ائوزینوفیلی،تمایلات خودکشی.

تداخلات:

همراه با استفاده از این دارو و MAOIبه صورت همزمان امکان هیپرترمی،سفتی عضلانی،نوسانات سریعV/S،تغییرات ذهنی،سندرم نورولپتیک بدخیم وجود دارد.سایمتدین سبب افزایش اثرات ونلافاکسین می شود.

به کارگیری این دارو همراه با تضعیف کننده های CNS نظیر الکل،اپیوئید،آنتی هیستامین،سداتیو و خواب آورها تداخل به وجود می آورد.

همراه با به کارگیری این دارو سطوح کلوزایین، دیزیپیرامین،هالوپریدول،و وارفارین افزایش می یابد.سطوح سروتونین، سیبوترامین، سوماتریپتان، ترازادون همراه با استفاده از این دارو زیاد می شود.

ونلافاکسین سبب کاهش اثرات ایندیناویر می گردد.سیپروهپتادین اثرات ونلافاکسین را کاهش می بخشد.

عوارض جانبی و ناخواسته:

CNS: عدم ثبات عاطفی/سرگیجه/آپاتی/آتاکسی/تحریک CNS/اوفوری/توهم/افزایش میزان لیبیدو/ هیپرتونیا/ هیپوتونیا/ سایکوز/ بیخوابی/ اضطراب/

تمایلات خودکشی در اطفال/ نوجوانان/حملات تشنجی

CV: میگرن،آنژین صدری،هیپرتانسیون،اکستراسیستول ،هیپوتانسیون وضعیتی ،سنکوپ،ترومبوفلبیت

EENT: دید غیر طبیعی،طعم غیر معمول در دهان،درد گوش، کاتاراکت ،کونژکتیویت،ضایعه قرنیه،خشکی چشم ها،اوتیت مدیا،فوتوفوبی

GI:دیس فاژی، تهوع، بی اشتهایی،خشکی دهان،کولیت، گاستریت،ژنژویت،خونریزی رکتوم،استوماتیت،زخم های معده و دهانی

GU : انزال زودرس، دیزوری، هماچوری، متروراژی ،واژینیت،اختلال در دفع ادرار، آلبومینوری،آمنوره، سنگ های کلیوی، سیستیت، ناکچوری، درد پستان و مثانه، بولی اوری، خونریزی رحمی، خونریزی واژینال، مونولیازیس

HEMA: آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیک، نوتروپنی، بانسیتوپنی

پوست: اکیموز ، آکنه،آلوپسی،ناخن های شکننده،پوست خشک،حساسیت به نور،تعریق

META: ادم محیطی،کاهش یا افزایش وزن،دیابت ملیتوس،ادم،گلیکوزوری،هیپرلیپیدمی،هیپوکالمی

اسکلتی-عضلانی آرتریت،درد استخوان، بورسیت، التهای تاندونی و مایع سینوویال،آرترالژی(درد مفاصل)

تنفسی: برونشیت،دیس پنه، آسم، پرخونی قفسه سینه، خونریزی از بینی، هیپرونتیلاسیون،لارنژیت

سیستمیک: احساس ناخوشی، درد پشت، بزرگی شکم، کیست، ادم صورت، احساس گیجی و هرنی

اقدامات پرستاری:

1. وضعیت ذهنی بیمار را از نظر خلق و خو ،شعور، عاطفه، افزایش نشانه های روانپزشکی،افسردگی، و حملات پانیک بررسی کنید .تمایلات خود کشی را در کودکان و نوجوانان بررسی نمایید.

2. BP را در وضعیت خوابیده و ایستاده بررسی کنید. نبض را هر 4 ساعت چک نمایید در صورتی که فشار سیستولیک بیش از 20mmHg افت کند دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید . در بیماران قلبی –عروقی V/S را هر 4 ساعت کنترل نمایید.
3. الکترولیت هارا چک کنید و به موارد زیر توجه نمایید :هیپو/هیپرکالمی، هیپو/هیپرفسفاتمی، هیپو ناترمی، هبپراوریسمیی، هیپو/هیپر گلیسمی
4. در صورت درمان طولانی مدت تست های خونی زیر را انجام دهید:CBC diff،لکوسیتوز و آنزیم های قلبی
5. تست های کبدی نظیر ALT,AST و بیلی روبین
6. وزن را هر هفته کنترل نموده و کاهش و افزایش وزن توجه کنید ممکن است اشتهاافزایش یابد یا ممکن است ادم محیطی رخ دهد.
7. تظاهرات قطع مصرف دارو عبارتند از :سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانی و ضعف این تظاهرات معقول نیستند مگر آنکه دارو ناگهانی قطع شده باشد.

تجویز

1. به منظور کاهش نشانه های گوارشی دارو را باغذا یا شیر مصرف کنید.
2. برای رفع خشکی دهان از آب نبات ،آدامس و نوشیدن جرعه های مکرر آب استفاده نمایید.
3. از مصرف تضعیف کننده های CNS اجتناب ورزید.
4. دارو را در مقادیر کم در اختیار بیمار قرار دهید زیرا در شروع درمان احتمال خودکشی وجود دارد

توصیه ها

1. دارو را در ظرف در بسته و در درجه حرارت اتاق نگه دارید از منجمد نمودن آن بپرهیزید.
2. از آنجایی که احتمال خواب آلودگی و گیجی حین درمان وجود دارد حین حرکت به بیمار کمک کنید.
3. بیمار را از نظر بلع دارو مدنظر قرار دهید.

آموزش به بیمار و خانواده:

1. در صورت بروز موارد زیر پزشک را مطلع سازید.
2. از آنجایی که احتمال خواب آلودگی ،گیجی و تاری دید وجود دارد به هنگام رانندگی و دیگرموارد نیازمند به هوشیاری موارد احتیاطی را مدنظر داشته باشید.
3. ممکن است نشانه های افسردگی بدتر شوند لذا لازم است به افکار و رفتار خودکشی در کودکان و نوجوانان توجه شود.
4. از مصرف الکل اجتناب ورزید.
5. بعد از درمان طولانی مدت دارو را ناگهانی قطع نکنید ممکن است تهوع،سردردو احساس ناخوشی رخ دهد.
6. تا زمانی که تحت درمان با این دارو هستیداز بارداری و شیردهی بپرهیزید.
7. در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون Bp  را کنترل کنید.