طبقه بندی فارماکولوژیک : مشتق ایمینواستیلین(ساختار شبیه داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای)
طبقه بندی درمانی: ضد تشنج/ ضددرد
طیقه بندی مصرف در حاملگی: D
اشکال دارویی:
Scored Tab:200mg
Tab: 200-400mg
Susp: 100mg/5 ml
فارماکوکینیک ، دینامیک و مکانیسم اثر
میزان اتصال این دارو به پروتئین های پلاسما ،75% است .با کم کردن جریان یون سدیم از غشاء سلول عصبی،باعث کنترل تشنج می شود .متابولیسم این دارو ،کبدی است.
نیمه عمر این دارو ، در صورت تجویز طولانی مدت 17-12 ساعت است .
دفع این دارو ،70%از طریق ادرار و 30% از طریق مدفوع است.
اندیکاسیون ها ،راه مصرف و دوزاژ
نورالرژی تری ژمینال
100mg دوبار روزانه،خوراکی با غذا میل شود (در صورت نیاز افزایش 100mg هر 12 ساعت تا برطرف شدن درد)
حداکثر دوزاژ روزانه 1200mg است .
درمان تشنج های تونیک- کلونیک ژنرالیزه-کمپلکس-پارشیالو مختلط
بالغین و اطفال بزرگتر از 12 سال: 200mg خوراکی، دوبار روزانه
نکته در افراد بزرگ تر از 15 سال نباید دوزاژ بیش از 1200mg/d شود.
اطفال 12-6 سال: 100mg خوراکی 2 بار در روز ، در صورت نیاز افزایش هفتگی 100mg/d منقسم به دوزهای 8-6 ساعته (حداکثر دوز 100mg روزانه است)
اطفال کوچکتر از 6 سال: 10-20 mg/kg روزانه خوراکی ، در 4-2 دوز منقسم.
نکته: جهت جلوگیری از تغییرات و نوسات سطح سرمی ، بهتر است دارو در زمان مشخصی از روز مصرف شود قطع دارو باید به صورت تدریجی انجام شود.
درمان اختلال بای پولار
بالغین: در آغاز 400 mg روزانه ، منقسم مصرف می شود. در صورت نیاز می توان دوز دارو را هر 3 تا 4 روز یکبار افزایش داد .دوز نگهدارنده 600-1600 mg روزانه است.
بیماری کره:
اطفال: 15-25 mg/kg خوراکی روزانه
سندرمResdess leg
بالغین: 100-300 mg خوراکی قبل از خواب
مصارف جانبی: نروباتی دیابتی /وزوز گوش/ نورالرژی گلوسوفارنژیال
کنترااندیکاسیون ها و موارد احتیاط
حساسیت مفرط /دپرسیون مغز استخوان/ مصرف MAOI / اختلالات هدایتی دهلیزی بطنی
احتیاط : اختلالات کبدی/ قلبی/ کلیوی/ دیسمرازهای خونی/ گلوکوم/ افراد مسن/ افراد ناتوان
افزایشIOP
تداخلات
مصرف همزمان اریترومایسین یا وراپامیل می تواند منجر به مسمومیت با کاربامازپین شود.
مصرف همزمان باعث کاهش تاثیر وارفارین/OCP/ داروهای ضد تشنج دیگر می شود.
الکل ، عوارض CNS کاربامازپین را بالا می برد.
با مصرف همزمان ترفنادین ، احتمالا" غلظت کاربامازپین آزاد زیاد می شود.
گریب فروت ،غلظت پلاسمایی کاربامازپین را کم می کند.
عوارض جانبی و ناخواسته:
CNS: سرگیجه/ ضعف/ آتاکسی/ خواب الودگی/ توهم
CV: نارسایی احتقانی قلب/ دیس ریتمی/ هیپرتانسیون/ هیپوتانسیون
HEMA: آنمی آپلاستیک/ لکوسیتوز/ترومبوسیتوپنی/ آگرانولوسیتوز
GI: تهوع/ استفراغ/ اسهال/ بی اشتهایی/ گلوسیت/ درد شکمی
GU: افزایش اوره خون/ احتباس ادرار/تکرر ادار/ نارسایی کلیه/ گلیکوزوری
Orthet: فلج/ راش/ کهیر/ سندرم استیون جانسون/ هیپوکلسمی/تب/ لرز/ خشکی دهان/ تاری دید.
مصرف در شیر دهی
در طی درمان شیردهی باید قطع شود.
اقدامات پرستاری:
- بیمار را از نظر حملات تشنجی،مشخصه،طول مدت ،شدت، تکرار او را بررسی نمایید.
- در صورتی که این دارو برای نورالرژی تری ژمینال استفاده می شود درد صورت را از نظر طول مدت ،شدت مشخصه و مواردی که سبب تحریک در می گردند بررسی کنید.
- تست های کلیوی را انجام دهید که عبارتند از :تجزیه کامل ادرار ، BUNو کراتینین،این تستها را باید هر سه ماه یکبار تکرار کرد.
- تستهای خونی نظیر RBC,HCT,Hgb و شمارش رتیکولوسیت ها را هر هفته و سپس هر ماه انجام دهید.در صورتی که تضعیف مغز استخوان پدید آید دارو باید قطع گردد.
- تست های کبدی نظیر ALT و AST و بیلی روبین را چک کنید.
- سطح دارو را طی اولین درمان و یا طی روز کنترل نمایید. سطح ان باید 4-12mog/ml باشد. بی اشتهایی یکی از مواردی است که بر افزایش سطح خونی دارو دلالت می کند.
- وضعیت ذهنی بیمار را از نظر خلق و خو ،عاطفه، تغییرات رفتاری چک کرده و در صورتی که تغییرات ذهنی ایجاد گردد، به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از شروع درمان ،در حین آن و پس از آن معاینات چشمی را با استفاده از لامپ اسلیت ،فوندوسکپی و تونومتری انجام دهید.
- واکنش های آلرژیک را از نظر پورپورا و راش های قرمز و برجسته چک کنید.در این صورت دارو باید قطع گردد.
- تظاهرات دیس کرازی های خونی عبارتند از تب، گلودرد، کبودی، راش، یرقان آنهارا چک کنید.
- نشانه های مسمومیت عبارتند از :تضعیف مغز استخوان، تهوع، استفراغ، آتاکسی، دوبینی ، کلاپس قلبی- عروقی،سندرم استیونس جانسون.
تجویز
راه خوراکی:
- به منظور کاهش نشانه هایی گوارشی ،دارو با غذا و شیر مصرف شود.
- دارو را خرد نکنید و نجوید اما در صورتی که دارو به صورت جویدنی است لازم است به طور کامل بلعیده نشود. کپسول ها را می توان باز نموده و محتویات آن را با غذا مخلوط نمود.
- قبل از مصرف سوسپانسیون های خوراکی را تکان دهید.
- زمانی که دارو از طریق لوله بینی- معدی باید رسانده شود آن را با حجم کافی از آب ، دکستروز واتر 5% و کلروسدیم9/0% مخلوط نمایید و بعد از گاواژ لوله را با 100ml از محلول های فوق شستشو دهید.
توصیه ها:
- دارو را در درجه حرارت اتاق نگه دارید.
- به منظور برطرف شدن خشکی دهان از آب نبات و آدامس استفاده کنید.
آموزش به بیمار و خانواده:
- همواره کارت هشداررا به همراه داشته باشید .روی این کارت باید نام بیمار ،داروهای تحت درمان، نام بیماری، نام پزشک و شماره تلفن نوشته شده باشد.
- در سه روز ابتدای درمان از رانندگی و دیگر فعالیتهایی که به هوشیاری نیاز دارند ,اجتناب ورزید.
- در صورتی که تحت درمان طولانی مدت با دارو هستید ، از قطع سریع ان خودداری کنید.
- هریک از موارد زیر باید سریعا"گزارش گردند :لرز، راش، مدفوع بیرنگ، ادرار پررنگ، زرد شدن پوست و چشم ها، درد شکم، گلودرد، زخم های دهانی، کبودی، تاری دید، گیجی.
- رنگ ادرار ممکن است به صورتی و قهوای تغییر کند.